معافیت مالیاتی و نرخ صفر مالیاتی، دو نوع از مشوقهای مالیاتی هستند که توسط دولت برای حمایت از فعالیت‌های اقتصادی و کسب و کار اعمال میشوند. با این حال، این دو نوع مشوق مالیاتی، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته و اثرات آن بر اقتصاد و جامعه غیر قابل چشم‌پوشی است. ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم این امکان را فراهم می‌کند که برخی از مودیان مالیاتی مشمول نرخ مالیاتی صفر شوند. در این مقاله مفهوم، شرایط برخورداری و مشمولین نرخ صفر مالیاتی به طور کامل بررسی می‌شود و در پایان، به سراغ بررسی تفاوت‌های آن با معافیت مالیاتی می‌رویم .
بخشی از مودیان مالیاتی از پرداخت تمام یا بخشی از مالیات معاف هستند. در سالهای اخیر رویکرد نرخ صفر مالیاتی جایگزین معافیت مالیاتی شده است و مودیان برای برخورداری از این مشوق مالیاتی، ملزم به انجام تکالیف قانونی هستند. (برای آشنایی بیشتر با تکالیف قانونی می‌توانید به این مقاله مراجعه فرمایید.) نرخ صفر مالیاتی، به معنای محاسبه مالیات با نرخ صفر درصد است. در واقع، در این حالت، درآمد مشمول مالیات، وجود دارد، اما مالیاتی به آن تعلق نمی‌گیرد.
" منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مودیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه. دفاتر قانونی. اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد. برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص‌شده به سازمان امور مالیاتی کشور می‌باشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان براساس مستندات. مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان. مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می‌شود."
در تصمیم‌گیری برای تعیین نرخ مالیاتی صفر، عوامل متعددی موثر هستند. این عوامل شامل استراتژی اقتصادی در سطح کلان، تحریم‌های سیاسی و اقتصادی و وضعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه میشوند. بررسی این عوامل نقش بسزایی در شکل‌گیری سیاست‌های مالیاتی دارد.
نرخ صفر مالیاتی، مزایای متعددی برای واحدهای تولیدی، خدماتی، معدنی و حمل و نقل دارد. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم، به موضوع نرخ صفر مالیاتی می‌پردازد. این ماده، در سال ۱۳۹۴ به قانون مالیاتهای مستقیم اضافه شد و مشوقهای مالیاتی متعددی را در نظر گرفت.
براساس ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم، درآمد واحدهای تولیدی، خدماتی، معدنی و حمل و نقل که شرایط زیر را داشته باشند، مشمول نرخ صفر مالیاتی میشوند:
واحدهای تولیدی و خدماتی دارای نیروی کار شاغل حداقل ۵۰ نفر
صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات کشاورزی
سازمانهای وابسته به شهرداری‌ها
مراکز گردشگری و زیارتی
واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در مناطق ویژه اقتصادی
مشمولیت۲۰ درصدی درآمد حاصل از صادرات مواد خام
درآمد حاصل از کالاهای مختلف که به صورت ترانزیت به ایران وارد میشوند و بدون تغییر صادر میشوند، نیز مشمول مالیت با نرخ صفر هستند.
نرخ صفر مالیاتی برای واحدهای تولیدی و خدماتی از تاریخ شروع بهره‌برداری به مدت 5سال قابل اجراست و بعد از آن مانند سایر افراد، مشمول پرداخت مالیات خواهند شد. در مناطق کمترتوسعه‌یافته نیز، قانون نرخ صفر مالیاتی به مدت 10سال تداوم می‌یابد.
تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت‌شده برسد، با نرخ صفر محاسبه می‌شود و بعد از آن، مالیات با نرخهای مقرر محاسبه و دریافت می‌شود.
دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای اقتصادی مذکور موضوع این ماده واقع در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت 2سال و در صورت استقرار شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمترتوسعه‌یافته، به مدت 3سال افزایش می‌یابد.
اصطلاح معافیت از مالیات به معنای معافیت از مالیات عملکرد بدون نیاز به انجام تکالیف مالیاتی است و مفهوم مالیات با نرخ صفر به نوعی همان معافیت مشروط به شرط اجرای تکالیف مالیاتی است که اگر در این حالت تکالیف مقرر انجام نشود، مودی مشمول مالیات خواهد بود. معافیت مالیاتی، به معنای خروج قانونی برخی از منابع درآمدی و سرمایه‌ای از شمول پرداخت مالیات است. در واقع، در این حالت، درآمد مشمول مالیات، وجود ندارد و بنابراین، مالیاتی نیز به آن تعلق نمی‌گیرد.
مطابق ماده 133 قانون مالیات های مستقیم، مواردی که مشمول معافیت مالیاتی میشوند به شرح زیر هستند:
" صد درصد درآمد صندوق حمايت از توسعه بخش كشاورزی، شركتهای تعاون روستايی، عشايری، كشاورزی، صيادان، كارگری، كارمندی، دانشجويان و دانش‌آموزان و اتحاديه‌های آنها از ماليات معاف است. "
شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در مناطق آزاد و سایر مناطق کشور تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است. اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونه‌ای است که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می‌شود.
نرخ صفر مالیاتی به معنای عدم اعمال مالیات بر درآمد یا محصولات است که توسط عاملین اقتصادی تولید یا عرضه میشوند. در روش نرخ صفر مالیاتی، بعد از ارائه اظهارنامه، اسناد و مدارک توسط حسابرسان مالیاتی رسیدگی و مالیات آنها به نرخ صفر محاسبه و اعلام میگردد. معافیت مالیاتی به این معنا است که بخشی از درآمد عاملین اقتصادی از مالیات معاف خواهند بود و یا بعضی از مشاغل مانند کشاورزی به طور کل از پرداخت معاف هستند.
یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی میان نرخ صفر مالیاتی و معافیت از مالیات در اهداف آنهاست. هدف اعمال نرخ صفر مالیاتی به منظور تشویق به فعالیت‌های اقتصادی، تسریع آن و ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری است، در حالی که معافیت‌ها اغلب به منظور حمایت از صنایع و محصولات خاص یا اهداف اجتماعی و فرهنگی به‌کار می‌روند اما تأثیر آنها معمولاً محدودتر و هدفمندتر است.
در پایان، باید توجه داشت که معافیت مالیاتی و نرخ صفر مالیاتی، دو ابزار مهم دولت برای حمایت از فعالیت‌های اقتصادی هستند. این دو مشوقهای مالیاتی، می‌توانند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و افزایش اشتغال نیز کمک کنند. نسیم اطلس ره نشان با داشتن مشاوران خبره و متخصص ، آماده همکاری با فعالین اقتصادی و کسب و کار ها در در زمینه مالی و مالیاتی می باشد. برای اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
با سلام ممنون از مقاله مفیدتون درباره مبحث تفاوت بین نرخ صفر مالیاتی و معافیت از مالیات.
سپاس از همراهی شما????
مشمولین نرخ صفر مالیاتی طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم چه کسانی هستند؟
واحدهای تولیدی و خدماتی، صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات کشاورزی، مراکز گردشگری و زیارتی و سازمانهای وابسته به شهرداری‌ها
با سلام میشه یک مثال جامع در مورد این ماده بیان کنید.ممنون
3 نظر